- Βαλουκλή
- Ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Ανατολής, που επιβίωσαν μέχρι σήμερα. Βρίσκεται έξω από τα μεσαιωνικά τείχη της Κωνσταντινούπολης, απέναντι από την Πύλη της Σηλυβρίας, και είναι επίσης γνωστό ως μονήαγίασμα της Ζωοδόχου Πηγής. Το ίδρυσε λίγο πριν από το 536 ο Ιουστινιανός και έκτοτε, και για δεκαπέντε αιώνες, η ιστορία του ταυτίστηκε με τις τύχες της Κωνσταντινούπολης. Στο διάστημα αυτό καταστράφηκε πολλές φορές από σεισμούς και πολέμους, αλλά κάθε φορά ξαναχτιζόταν από αυτοκράτορες και πατριάρχες. Κατά τους πρώτους αιώνες της τουρκοκρατίας ήταν τελείως ερειπωμένο· όπως μας πληροφορεί όμως ο Γερμανός Στέφαν Γκέρλαχ που το επισκέφθηκε το 1576, οι Κωνσταντινουπολίτες εξακολουθούσαν να πηγαίνουν εκεί κάθε χρόνο την ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και να πίνουν από το θαυματουργό νερό του αγιάσματος. Ο Γκέρλαχ επίσης πρώτος αναφέρεται στα θρυλικά εκείνα ψάρια που την ημέρα της άλωσης της Κωνσταντινούπολης πετάχτηκαν από το τηγάνι της καλογριάς και ξανάπεσαν στη λίμνη του μοναστηριού, συμβολισμός του ότι η Πόλη πάρθηκε από τους Τούρκους. Από τότε, σύμφωνα με τον θρύλο, η μονή πήρε το όνομα Β. (μπαλούκ στα τουρκικά είναι το ψάρι). Ο σημερινός ναός της μονής χτίστηκε το 1833 από τον πατριάρχη Κωνστάντιο. Από τα τέλη του 18ου αι. λειτούργησαν εκεί νοσοκομείο και γηροκομείο της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης. Εκεί επίσης βρίσκεται και το επίσημο ορθόδοξο νεκροταφείο, που υπέστη πολλές ζημιές κατά τα ανθελληνικά γεγονότα τον Σεπτέμβριο του 1955.
Dictionary of Greek. 2013.